Avrupa Tarihi Termal Kentler Rotası

Avrupa Tarihi Termal Kentler Rotası, kısaca tabiriyle EHTTA (European Historical Thermal Towns Association). Avrupa’daki Termal kültürünün yaygınlaşması için 2009 yılında Brüksel’de kurulmuş bir oluşum. Türkiye’den de termal şehirler deyince ilk akla gelen yerler olan Bursa ve Afyon da üyesidir. Bu oluşum, termalin faydalarını ve kültürünü yaygınlaştırmaya çalışmanın yanı sıra Avrupa’daki kaplıcaların uluslararası düzeyde tanınırlığını artırmak için de çalışmalarda bulunuyor.

Bugün 18 ülkeden 49 üyesi olan EHTTA’nın tavsiye ettiği rotalara kısaca göz atalım:

TÜRKİYE

• Afyonkarahisar Türkiye’nin en tanınmış ve sayısız hastalıklara deva olduğu bilinen Afyonkarahisar, termal suları ve şifalı çamuru ile 5000 yılı aşkındır şifa dağıtmaya devam ediyor.  Ömer-Gecek, Heybeli, Hüdai ve Gazlıgöl kaplıcaları Afyon’un en bilinen kaplıca bölgeleri olarak öne çıkarken, bu bölgede bulunan çok sayıda tesis her yıl bu sularla tedavi olan ziyaretçilerini ağırlıyor.
• Bursa Osmanlı imparatorluğuna başkentlik yapmış olan Bursa, 8’i Unesco dünya mirası listesinde olmak üzere sayısız tarihi esere sahiptir.  Kadim şehir Bursa, şifalı kaplıca suları ile günümüze kadar birçok hastaya merhem oluyor. Zengin doğal ve kültürel yapısı ile dikkat çeken Bursa kaplıcaları, farklı derecelerde ve içeriklerde olmaları sebebiyle de dünyada az bulunur niteliğe sahip.

AZERBAYCAN

• Galaaltı Kardeş ülke Azerbayan sınırları içinde yer alan Galaaltı bölgesindeki içmelerin dünyada eşi benzeri yok diyebiliriz. Buradan çıkan doğal şifalı maden sularına, yağ içeren su anlamına gelen NaftSu deniliyor. Dünyada yağ kökenli organik madde içeriğine sahip tek şifalı su olma özelliğinin yanında anti-inflamatuar etkisi olduğu da bilinen naftsu, böbrek rahatsızlıklarını giderilmesinde oldukça etkili.

ALMANYA

• Bad Homburg Almanya’nın Hesse eyaletinde yer alan şehir, tarihten günümüze daha çok bir tatil bölgesi olarak öne çıkmış. Bugünse, spa merkezleri ve termal banyolarının yanı sıra kültür ve sanat ortamı ile de dikkat çekiyor.
• Baden – Baden Almanya’nın güneyinde, Fransa sınırına yakın bir bölgede yer alan bu küçük şehir Avrupa’nın en büyük kaplıca şehirlerinden biri olarak Unesco dünya mirası listesinde yer alıyor. Baden – baden ’in yaz – kış müthiş manzaraları arasında yer alan termal tesislerinde kaplıca sularından faydalanmanın yanı sıra doğa yürüyüşleri için ayrılmış parkurlarda tabiatın ve manzaranın tadını çıkarmak da mümkün.
• Bad Ems Lahn nehri kıyısında ormanların içinde yer alan bu kasaba kaplıca banyoları ile olduğu kadar birçok usta sanatçıya ev sahipliği yapması ile de adından söz ettiriyor. Ünlü besteci Jacques Offenbach’ın birçok bestesini burada kaleme aldığı biliniyor ayrıca Richard Wagner, Jenny Lind, Victor Hugo, Franz Liszt ve Dostoyevski’de bu kaplıca kasabasının ziyaretçileri arasında.
• Wiesbaden Avrupa’nın en eski kaplıca şehirlerinden bir olma özelliğine sahip Wiesbaden, günümüzde de, şehrin manzarasını izleyebileceğiniz bir açık hava havuzu, termal banyolar, sauna ve masajlar ve daha birçok keyif verici uygulamanın yer aldığı tesisleri ile ziyaretçi çekmeyi başarıyor.

AVUSTURYA

• Baden Bei Wien İmparatorların spası olarak bilinen Baden Bei Wien kaplıcaları, Viyana ormanlarının kenarında yer alıyor. Tarihi Roma öncesine dayanan bu kaplıca şehrinin ziyaretçileri arasında Bethoven ve Mozart gibi ünlü isimlerinde olduğu söyleniyor.

BELÇİKA

• Spa 1700’lü yıllarda Kral Peter’in karaciğer hastalığını iyileştirmesi ile adını duyuran ve “Avrupa’nın kafesi” denilecek kadar Avrupa’nın yüksek sosyetesini; Lord ve Leydilerini ağırlaması ile ünlenmiş Spa kasabası, günümüzde modern donanımlı kaplıca banyoları ve tesisleri ile ziyaretçilerine hizmet vermeye devam ediyor.

POLONYA

• Ladek-Zdrój Ladek-Zdrój kaplıcaları Polonya’nın en köklü geçmişine sahip sağlık merkezi olarak biliniyor. Yıl içerisinde çok sayıda kültürel etkinliğe de ev sahipliği yapan bu kaplıca kenti özellikle romatizma ve eklem rahatsızlığı çeken hastalarca ziyaret ediliyor.

FRANSA

• Bagnoles de l’Orne Meşhur Lancelot masallarına ilham kaynağı olmuş bu şirin Fransız kasabası, günümüzde hidroterapi banyoları ile adından söz ettirmekte. Hakkında bir tür abı hayat efsanesi olan Bagnoles de l’Orne kaplıcalarının ayrıca konumu itibariyle eşsiz bir manzaraya sahip olduğunu da söylememiz gerekiyor.
• Châtel – Guyon Fransa’nın en büyük termal merkezi projesine ev sahipliği yapan Châtel- Guyon, kaplıca sularının yüksek miktarda magnezyum içermesi ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelmesi açısından diğer kaplıcalardan ayrışıyor.
• Enghien-Les- Bains Enghien-Les-Bains Paris’e oldukça yakın,  zengin bir banliyö kenti. Özellikle solunum rahatsızlıklarını tedavi amaçlı kullanılan Enghien-Les-Bains kaplıca suları 18.yüzyılda Louis Guillaume Le Veillard isimli bir eczacı tarafından keşfedilmiş ve günümüzde modern tesisler aracılığıyla şifa dağıtmaya devam ediyor.
• La Bourboule Fransa’nın en büyük aile termal merkezinin bulunduğu La Bourboule kaplıcaları, astım ve cilt rahatsızlıkları olan çocuk hastaların tedavisinde ön plana çıkıyor. Çocuklar için özel hidroterapi merkezlerini barındıran termal tesislerde ayrıca su eğlence parkları da bulunuyor.
• Le Mont Dore İki dağ arasına kurulmuş Le Mont Dore köyünde bulunan kaplıca sularının özellikle solunum yolu ve romatoloji hastalıklarına şifa olduğu biliniyor. Yazın açık hava etkinlikleri, kışınsa kayak gibi doğa sporları için özel parkurları bulunan Le Monte köyü, manzarasıyla da yürüyüşçüler için harika bir rota. Burada manzaranın ve temiz havanın tadını çıkarmak için 175 metre yüksekliğe çıkan ve Fransa’nın en eski elektrikli füniküleri olan Capucin Füniküleri’ni kullanabileceğinizi de son bir not olarak ekleyelim.
• Luchon Kış sporları ve kayak merkezleri ile de ünlü olan Luchon kasabası Pireneler olarak adlandırılan sıra dağların arasında yer alıyor. Alexandre Dumas veya Gustave Flaubert gibi ünlü isimlerin ziyaretçisi olduğu Luchon, Pirenelerdeki en kükürtlü sulara ve Avrupa’nın tek doğal hamamına sahip.
• Royat – Chamalières Yeşil ormanların içinde yer alan Royat – Chamalières, termal suları ile olduğu kadar Balneoterapi gibi rahatlama uygulamalarının yaygın olduğu merkezlere sahip. Royat – Chamalières ayrıca kamp, yürüyüş gibi birçok açık hava etkinliği yapabileceğiniz ve doğanın tadını çıkarabileceğiniz bir yer.
• Vichy Tarih boyunca birçok imparatorun ziyaretçisi olduğu Vichy kaplıcaları, termal banyoları, çamur kürleri, buhar odaları, su masajları gibi birçok uygulamanın olduğu tesislere sahip. Gıda alerjisi ile safra ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi geldiği bilinen Vichy mineralli suları bugün 40’dan fazla ülkeye ihraç ediliyor.

LÜKSEMBURG

• Mondorf-les Bains Mondorf-les Bains kaplıcalarıdır Lüksemburg’un termal su kaynaklarına sahip tek bölgesi. Termal merkezlerinin yanı sıra turistler için çok çeşitli etkinlikler sunması nedeniyle yılda 1 milyondan fazla ziyaretçiyi ağırlayan Mondorf-les Bains suları içerik bakımından da çok çeşitli minerallere ve insan derisine yakın PH değerine sahip.

İNGİLTERE

• Bath Türkçe banyo kelimesinin karşılığı olarak düşünebileceğimiz “Bath” şehri adını kaplıca banyolarından almakta. Ünlü yazar Jane Austen’ın Northanger Abbey ve Persuasion romanlarına ilham kaynağı olan şehirde, yazar adına bir de merkez bulunuyor. Bu merkez, kaplıca ziyaretçilerine Jane Austen’ın İngiltere’sine bir zaman yolculuğuna çıkma fırsatı veriyor.

PORTEKİZ

• Caldas da Rainha Avrupa’nın en eski termal hastanesinin yer aldığı Caldas da Rainha yani kraliçelerin kaplıcaları Lizbon’a sadece 80 km mesafede, küçük bir belediye. Seramikleri ile de ünlü olan bu yerde ziyaretçiler, kaplıcalardan faydalanmanın yanı sıra binicilik, balon ve su sporları yapma imkânı da bulabiliyor.
• São Pedro do Sul São Pedro do Sul kaplıcalarının 2000 yılı aşkındır insanlara şifa olduğu biliniyor. Ülkenin en çok ziyaret edilen kaplıca merkezlerine ev sahipliği yapan São Pedro do Sul’da, kişiye özel Spa, balneoterapi ve çocuk hastalar için özel tedavi sunan merkezler bulmak mümkün.

İSPANYA

• Caldes de Montbui İspanya’nın Katalonya bölgesinde bulunan Caldes de Montbui kaplıcalarının Antik Roma’dan beri kullanıldığı bilinmekte. Bu bölgede hala o dönemden günümüze kadar bozulmadan ulaşan termal havuz ve banyolar bulunuyor.
• Galiçya Atlas Okyanusu’nun kıyısında, İspanya’ya bağlı özerk bir bölge olan Galiçya, yeşil doğası ve nefes kesen kayalık manzaralarıyla ünlü. Avrupa’nın en yüksek mineralli kaplıcaları ve maden suyu kaynaklarına sahip Galiçya, her yıl 150 bin kişi tarafından ziyaret ediliyor.
• Chaves-Verin İspanya- Portekiz sınırında yer aldığından, iki ülke için ortak bir bölge gibi de düşünülebilen Chaves – Verin termalleri, şifa bakımından iki kategoride değerlendiriliyor. Verin suları daha çok böbrek, mide ve cilt rahatsızlıklarının tedavisinde yani içmeler için kullanılırken, Chaves termalleri banyo için tercih edilmekte.
• Mondariz-Balneario Sabino Enrique isimli bir doktor tarafından keşfedilen ve önceleri şişe su ardından da sağlık amaçlı kullanılan Mondariz-Balneario şifalı suları, bölgenin kalkınmasında önemli rol oynuyor. Modern tesisler ve cam tavanlı su sarayı bölgenin en önemli sağlık turizm merkezleri olarak gösteriliyor.
• Ourense Ourense, Avrupa’nın en büyük jeotermal su miktarına sahip büyük bir Galiçya şehri. Ourense’de çıkan ve 41 ila 72 derece arasında değişen kaplıca suları çok çeşitli banyolar ve havuzlar ile ziyaretçilerin hizmetine sunuluyor.

İTALYA

• Acqui Terme İtalya’nın Piedmont bölgesinde yer alan Acqui Terme, UNESCO tarafından dünya kültürel mirası seçilen üzüm bağlarına da ev sahipliği yapan bir termal şehri. Buradan çıkan kaplıca sularının ayrıca Roma döneminden beri antik hamamlar vasıtasıyla insanların hizmetine sunulduğu bilinmekte.
• Montecatini Terme İtalya’nın Toskana bölgesinde yer alan ve hem banyo hem de içmeler olarak kullanılan şifalı sulara sahip. Montecatini Terme çamurunun da ayrıca dünyaca ünlü yıldız Madonna’nın tercihi olduğunu da ekleyelim.
• Montegrotto Terme Montegrotto yani “hasta insanların dağı” adını insanların tedavi amaçlı bu bölgedeki şifalı suları ziyaret etmesi nedeniyle almış. Sağlık Bakanlığı tarafından sıkı denetime tabi tutulan Montegrotto Terme suları bölgede bulunan çok sayıda Spa merkezi tarafından kullanılıyor. Montegrotto Terme ayrıca dünyanın en derin havuzuna da ev sahipliği yapmakta.
• Salsomaggiore Terme Yüksek tuz ve mineral içeren sulara sahip Salsomaggiore Terme, İtalya’nın en önemli kaplıcalarından biri. Salsomaggiore Terme suları diş eti ve selülit tedavisinde etkili olduğu gibi bu sularda bulunan tuz ve minerallerden dermatolojik kozmetik ürünleri de üretilmekte.

MACARİSTAN

• Budapeşte Kaplıcaları Hem bir kaplıca şehri hem de bir başkent olma özelliği taşıyan Budapeşte, 21 ve 78 derece arasında değişen sıcaklıklarda 123 doğal kaplıcayı barındırmakta. Sularının çeşitliliği sayesinde birçok hastalığa şifa kaynağı olan Budapeşte kaplıcaları bu özelliği nedeniyle Avrupa’nın da en büyük tıbbi hamamı olarak nitelendiriliyor.

HIRVATİSTAN

• Daruvar Spa Roma, Osmanlı, Avusturya-Macaristan gibi köklü birçok devletin hükümranlığını görmüş bir Hırvat kasabası olan Daruvar’da çıkan termal sularının kadınlarda kısırlık olmak üzere birçok hastalığa şifa olduğu bilinmekte. Termal çamur banyolarının da bulunduğu Daruvar Spa’da sağlıklı yaşam ve rahatlama merkezleri de bulunuyor.

ÇEKYA

• Karlovy Vary Bölgesi Kralın Banyosu anlamına gelen “Karlovy Vary”’de bulunan kaplıcaların yüzyıllardır kaplıcaları ile şifa dağıttığı biliniyor. Atatürk’ün ve birçok önemli ismin tedavi amaçlı ziyaret ettiği söylenen Karlovy Vary bir sağlık şehri olma misyonu taşıyor.

ESTONYA

• Pärnu Baltık Denizi kıyısında yer alan ve Estonya’nın 4 büyük şehrinden biri. Kaplıca sularının yanı sıra 610 metre derinlikten çıkan maden suları, çamur terapisi ve bal maskeleri ile ziyaretçilerine eşsiz bir kaplıca deneyimi sunuyor.

YUNANİSTAN

• Istiea-Edipsos Komşu ülke Yunanistan’da bulunan Istiea-Edipsos kaplıcaları, bazı yerlerde kaplıca sularının denizden çıkması sayesinde hem deniz hem de kaplıca deneyimini birlikte yaşama imkânını sunuyor.
• Krinides-Kavala Kavala bölgesinde bulunan Krinides’in termal sularının milattan önce, Makedon Kralları döneminde dahi kullanıldığı bilinmekte. Krinides ayrıca gençleştirici etkisi olduğuna inanılan çamur banyoları ile de ünlü.
• Loutra Pozar Loutra Pozar  yeşilliklerin içinde doğal termal şelalelerin altında kaplıca sularının keyfini çıkarmak isteyenlerin aradığı bir yer. Siyatik ve baş ağrısı gibi hastalıklara da şifa olduğu düşünülen Pozar suları mineral bakımından da oldukça zengin.
• Loutraki Yunanistan’ın ünlü Korint kanalı kıyısında, magnezyum zengini sularıyla şifa dağıtan Loutraki kaplıca sularından geçmişte Spartalı askerlerin güç kazanmak için faydalandığı biliniyor.

GÜRCİSTAN

• İmereti Bölgesi İmereti Bögesinde bulunan yerleşim yerlerinin paleolitik çağa(taş devri) dayanması ve şifalı sularının çok eskilerden beri bilinmesi, hem bölge hem de çıkan kaynak sularının efsaneleşmesini sağlamış. İpek yolu üzerinde bulunan İmereti’de bulunan kaplıcalar günümüzde başta cilt hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa şifa dağıtıyor.

Rekreasyon ve Doğa Sporları